آیا بیماری اندومتریوز در زنان قابل تشخیص است؟

اندومتریوز Endometriosis یک نوع کیسه‌ها‌ی پر از مایع مخاطی می‌باشد که بر سطح تخمدان شکل می‌گیرد و بتدریج با رشد بی‌ رویه خود سبب نارسایی‌هایی در سیستم تولید مثل زنان می‌‌شود، که با علائمی همچون درد شدید و گرفتگی عضلات در قسمت لگن و نیز شکم را به همراه دارد. از اینرو اغلب اوقات همین درد و گرفتگی عضلات که در دوران قاعدگی به گفته خود بیماران در نهایت  غیرقابل تحمل شده که آنها را روانه مطب دکتر می‌نماید. بدین ترتیب سالانه هستند برخی افرادی هم که  با مراجعه خود به پزشک در جهت مواردی چون ناباروری و بعد از معاینات و آزمایشات احتمال کیست اندومتریوز در آنها تشخیص داده‌ میشود که با این حال پزشکان برخی راههای درمانی را پیش روی آنها قرار می‌دهند.در نتیجه برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کیست اندومتریوز بهتر است مطلب را با دقت تا پایان دنبال نمایید تا بیشتر متوجه مسئله شوید.

اندومتریوز چیست؟

اندومتریوز Endometriosis یک نوع اختلال بافتی در اندام تولید مثل زنان می‌باشد که امروزه  بسیار در میان خانم‌ها شایع است. بدین ترتیب زمانی که در دوران قاعدگی و باروری، در تخمدان هورمون‌هایی چون استروژن و پروژسترون شروع به ترشح می‌کنند و با سلول‌هایی که در حین تولید هورمون شکل می‌گیرد، دیواره رحم را ضخیم تر و مقاومت تر می‌کنند. بنابراین در این دوره که عمل لقاح صورت نمی‌گیرد، این سلول‌های طبیعی یا همان اندومتریال Endometrial  از دیواره رحم ریزش کرده و به تدریج در طی دوران قاعدگی از بدن خارج می‌شوند. گاهی تعدادی از این‌سلولها نمی‌توانند از بدن خارج شوند و در محیط لگن و جایی خارج از فضای رحم به دام می‌افتند و با گسترش این گونه بافت‌های سلولی در این محیط باعث ایجاد سلول‌های ‌غیر طبیعی یا کیست‌های به نام اندومتریوز می‌شوند که بعدها مسائل و مشکلاتی برای زنان ایجاد می‌کند که اگر سریع تر شناسایی و درمان نشود حتی ممکن است به ناباروری آنان نیز ختم شود.

اندومتریوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟

طبق نظر متخصصان، تشخیص کیست اندومتریوز بسته به شرایط هر زنی متفاوت خواهد بود در ذیل به چند مورد از شیوه تشخیص این نوع بیماری اشاره می‌نماییم:

• مراجعه به دکتر: در اولین فرصت برای اینکه بتوان در مورد بیماری اندومتریوز، بهتر تصمیم گرفت، آن است که به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و تمام علائم و شرح حال بیماری خود را با پزشک در میان بگذارید.
• معاینه لگن: پزشک متخصص بیماری‌های زنان و زایمان، هنگامی که شرح بیماری شما را شنید، اقدام به معاینه لگن شما می‌نماید تا احتمال وجود ضایعه یا عفونت کیست اندومتریوز را در شما شناسایی کند.
• سونوگرافی: برای تشخیص بهتر، در اولین جلسات پزشک متخصص پس از معاینه و تجویز دارو، آزمایش سونوگرافی را تجویز می‌کند. سونوگرافی، یک نوع تصویربرداری است که به کمک امواج صوتی از اندام‌های داخلی بدن می‌باشد که تا حدودی می‌تواند وجود کیست یا عفونتی همچون اندومتریوز را در بدن نمایش دهد.
• آزمایش خون: امکان دارد پزشک در راستای تشخیص بیماری اندومتریوز، از شما بخواهد آزمایش خون بدهید.
• عکس برداری از طریق MRI: پزشک در ادامه روند شناسایی و تشخیص علل بیماری اندومتریوز، ممکن است از شما درخواست نماید که از محل شکم و ناحیه لگن عکس MRI(به انگلیسی Magnetic Resonance Imaging) را تهیه نمایید. از طریق این شیوه تشخیص می‌توان تصاویر دقیق از اندام‌های داخلی بدن به دست آورد. این شیوه  بیشتر در حین عمل لاپاراسکوپی هم بسیار می‌تواند به پزشک در تشخیص و معالجه بیمار یاری رساند.
• جراحی لاپاراسکوپی((Laparoscopy: پزشک در حین جریان تشخیص بیماری کیست اندومتریوز، اگر شیوه‌های قبلی، نتوانند پاسخی برای درمان بیماری شما داشته باشند. پزشک توصیه می‌کند عمل لاپاراسکوپی را انجام دهید تا بهتر و دقیق تر بتواند در مورد بیماری شما نظر بدهد و اگر کیست و عفونتی باشد، دقیق تر محرز شود، تا هر چه سریعتر به دنبال ترمیم یا حذف این ضایعه باشید.

جراحی لاپاراسکوپی برای تشخیص کیست اندومتریوز

در جهت تشخیص و درمان کیست اندومتریوز، یکی از گزینه‌های نهایی که پزشک متخصص بدان رجوع می‌کند و نیز در ادامه به بیمار پیشنهاد می‌دهد، استفاده از جراحی لاپاراسکوپی Laparoscopy در شیوه تشخیص دقیق و درمان سریع می‌باشد. این عمل در مقایسه با عمل‌های سنتی که به صورت باز انجام می‌گیرد خیلی بهتر ‌می‌باشد، چرا که بیمار درد کمتری را  تحمل می‌کند و نیز در کمتر از ۲۴ ساعت شبانه روز می‌تواند از بیمارستان پس از عمل تشخیص کیست اندومتریوز ترخیص شود.

در این هنگام که مجموعه پزشکی عمل تشخیص و درمان اندومتریوز را به پایان رساندند، گاز را از بدن بیمار خارج نموده و محل برش‌ها بخیه زده و پانسمان می‌نمایند. پس از مدتی کوتاه  بیمار زیر نظر یک پرستار هوشیاری خود را به دست می‌آورد و در ادامه اگر مشکل حادی نداشته باشد از بیمارستان مرخص می‌شود. البته همه نکات و هشدارها را به فردی که عمل لاپاراسکوپی بر کیست اندومتریوز او انجام داده است اعمال می‌گردد تا خطری در منزل او را تهدید ننماید. لذا در پایان با مراقبت‌ها و  پیشگیری‌های لازم که  توسط فرد و نزدیکان وی صورت ‌می‌‌پذیرد، تا دوباره سلامتی خود را به دست آورد.در روز عمل لاپاراسکوپی برای درمان اندومتریوز، فرد در حالت بیهوشی قرار دارد. در این عمل پزشک تیم جراحی با ایجاد چند شکاف کوچک در قسمت ناف و دیگر بخش‌های شکم انجام می‎‌دهند تا بتوانند لوله‌ای که از آن گاز برای باد دار کردن شکم و نیز همچنین در ادامه ورود میله‌ای که به دوربین فیلمبرداری و میکروسکوپ و نور فبیری با نور بالا تعبیه شده است سهل‌ تر صورت گیرد. از اینرو زمانی که گاز مورد نظر از از طریق لوله نام برده به شکم فرد پمپ شد ، ابزار مذکور را به راحتی می‌توان بدون آنکه به دیگر اندام‌های داخلی بدن آسیب جدی وارد شود در داخل بدن به گردش درآورد. در حین گردش میله‌های دستگاه، تصاویر از داخل بدن بیمار به مانیتوری که در جلوی چشمان پزشکان وجود دارد ارسال می‌شود و بدین طریق پزشکان بهتر می‌توانند تصمیم بگیرند و عمل لاپاراسکوپی کیست اندومتریوز را مدیریت کنند و در نهایت ضایعه و عفونت را شناسایی و سپس حذف یا ترمیم نمایند.